Algemene info
Obsessief-compulsieve stoornis (obsessive-compulsive disorder- OCD) is een wereldwijd verspreide psychiatrische aandoening die bij ongeveer 2% van de bevolking voorkomt. Deze chronische aandoening met gemiddelde aanvangsleeftijd rond 20-23 jaar veroorzaakt een ernstige verstoring van het familiale, professionele en sociale leven. Overigens is het ook vaak voorkomend dat de dwang net voor de pubertijd begint, zo rond het twaalfde levensjaar. Volgens de World Health Organization (WHO) is het de tiende belangrijkste oorzaak van een handicap in de wereld. OCD wordt gekenmerkt door steeds terugkerende, indringende, aanhoudende dwanggedachten (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsies) die als niet natuurlijk beleefd worden en angst en/of lijden veroorzaken. De patiënt beleeft geen plezier of opluchting aan het uitvoeren van dwanghandelingen. Hij weet dat ze nutteloos, absurd en overdreven zijn maar kan er niet aan weerstaan. De impact van OCD op de levenskwaliteit van de patiënt en zijn familie is soms zeer groot. Niet zelden wordt de omgeving bij de dwanghandelingen betrokken en worden allerlei situaties vermeden om niet in de vernietigende spiraal van dwanggedachten en dwanghandelingen terecht te komen. Er zijn tegenwoordig steeds meer aanwijzingen voor een biologisch verband van oorzaak en gevolg van OCD. Onderzoek met moderne neuro-imaging technieken (PET-scans bijvoorbeeld) wijst steeds duidelijker op het niet (goed) functioneren ter hoogte van de prefrontale en striatale regio's en in het cortico-striato-thalomo-corticale circuit bij OCD. Een belangrijk deel van de patiënten kan efficiënt geholpen kan worden met cognitieve en gedragstherapeutische technieken, met medicatieve behandeling of met een combinatie van beiden. Onder langdurige behandeling verbetert ongeveer 80% van de patiënten in bepaalde mate, maar de resterende 20% kent een chronisch invaliderend verloop met progressieve verslechtering, ondanks de beschikbare psycho- en farmacotherapeutische opties, met andere woorden, de patient zal steeds zieker worden en verder beperkt worden in zijn of haar leven. Een beperkt deel van hen komt in aanmerking voor een stereotactische neurochirurgische ingreep. De impact van de operatie zal verderop beschreven worden. Het zal duidelijk zijn dat de operatie op dit moment de laatste strohalm is waaraan de patienten zich nog kunnen vastklampen.
Welke mogelijkheden heb je om iets aan de ziekte te doen? Er zijn vier mogelijkheden:
1 Niets doen, er zal weinig verandering in de situatie komen
2 Therapie, eventueel met medicatie gecombineerd
3 Medicatie, eventueel met Therapie gecombineerd
4 Operatie, ook na de operatie is het wenselijk dat bovenstaande mogelijkheden nog gebruikt worden, om een zo groot mogelijk effect van de operatie te behalen.